Vandaag is het weer zwaar bewolkt en nat, de temperatuur nog steeds boven nul, maar toch had ik vanmorgen de taak, de vlag uit te hangen. Vanwege de geboorterdag van Jean Sibelius op 8 december 1860, Sibelius, die dus volgend jaar na 150 jaar pas uitvoerig herdacht zal worden, maar waarmee nu al via publicaties en boeken uitgebreid en zichtbaar begonnen is. Is dat nuttig? Ik weet het echt niet, maar Sibelius is in ieder geval internationaal gezien een beroemd componist, en zulke hebben wij na misschien Sweelinck uit de 17e eeuw in Nederland nauwelijks.
Het was de tweede keer binnen een paar dagen, dat ik als 'vlagman' van mijn woongermeenschap de vlag uit moest hangen. Op 6 december uiteraard ook vanwege de Onafhankelijkheidsdag. En die werd uitbundig herdacht: in Helsinki, in Hämeenlinna, in Finland, in media als krant, tv en internet. De tv stond de hele dag in het teken van de herdenking: het ochtendconcert van de studenten, de echt protestantse dienst in de domkerk, waardig, maar ook wat kleurloos en saai, te officieel. Daarna een interessante documentaire over het Ääninen-meer, waar de Finnen tijdens de Vervolgoorlog waren en tegen de SU gevochten hebben. Die documentaire was van nu, dus ging over wat er uit die barre tijden aan overblijfsels overgebleven zijn en hoe de mensen daar nu over denken. Er was voorts de traditionele film over de Onbekende Soldaat, er was een feestconcert live uit de Muziekhal onder leiding van Hannu Lintu met werken van Jean Sibelius en Esa-Pekka Salonen, met afsluitend de nog steeds indrukwekkende Finlandia van Sibelius. Daarna urenlang de ontvangst en het feest in het net gerenoveerde paleis van de president met handdruk van de 1800 gasten, met modeshow van de fraai geklede dames, met veel lintjes op zwarte pakken, met veel aandacht voor de veteranen van de oorlogen tegen de SU, maar ook voor medewerkers van actief vrijwilligerswerk van nu! Zelfs vele sportkampioenen kregen hun verdiende 'loon'.
Veel herdenking dus, veel feest met uiteraard ook wat protest, misschien dit alles te vergelijken met de koning(inne)feesten in Nederland, maar die hebben toch meer een volkskarakter. Hier in Finland is het allemaal wat plechtiger, waardiger, serieuzer en toch gemeend oprecht. Wonderlijk eigenlijk, ik weet nog steeds niet, wat ervan te denken, maar zoiets zou in Nederland denk ik onmogelijk zijn, jaar in jaar uit, op dezelfde datum, zoals het sinterklaasfeest, dat er echter al helemaal niet mee te vergelijken is.
Tja, wat ervan te denken? Zoals gezegd, ik weet het niet, het is zo anders, een beetje 'primitief' of 'naief' naar onze smaak misschien, maar toch ... wel ontroerend. Dit jaar was als mediaal middelpunt (of mikpunt als u wilt) de oorlogsveteraan Hannes Hynönen van 102 jaar oud aan de beurt, om de harten van de Finnen per tv (en voor sommigen direct) te veroveren, en het is hem nog gelukt ook. Samen met Sofi Oksanen, met wie hij mocht dansen en vooral via zijn sympathie voor Jenni Haukio, de charmante gastvrouwe van deze avond, naast haar man, de glimlachende president Niinistö. Zo deed het feest velen (niet alleen in het paleis, maar ook 'in den lande') goed, en waarom ook niet?
Jean Sibelius wordt in Finland herdacht, in Nederland Vincent van Gogh ook wel, maar er is een verschil.
Vincent van Gogh werd pas vele jaren na zijn dood (in armoede en ellende) vanuit de vergetelheid in Nederland een schilder om te vieren en trots op te zijn. Dat is wel vaker gebeurd, maar het klinkt wat wrang ... zo laat, Vincent zelf heeft er echt niks van gemerkt.
Jean Sibelius heeft daarentegen zijn lange leven lang (en ook daarna uiteraard) een wezenlijke rol gespeeld in het Finse openbare leven, de mensen zijn en waren altijd trots op hem.
De populariteit van nu ligt dus in Nederland en Finland iets anders. Kunstenaars als Sibelius, Gallen-Kallela en nog andere hebben inderdaad een grote rol gespeeld in de zelfstandigheidswording van Finland en dat wordt graag en oprecht herdacht. Waarom ook niet? Datzelfde kun je jammergenoeg niet zeggen van Vincent van Gogh, maar ook niet van Rembrandt of Vermeer, om maar twee anderen te noemen. Ook die hebben veel later hun plaats gevonden in Nederland, maar dan hun plaats als erkend kunstenaar, met wie je pr kunt maken, maar niet als persoon, die voor het land als zodanig belangrijk, want 'populair' was.
Nou goed, dit zijn maar een paar flitsen, die in mijn hoofd rondspeelden toen ik de vlag op moest hangen. Echt meevieren met de Finnen kan ik uiteraard niet altijd, de hele dag aan de tv heb ik niet gezeten, maar wel heb ik gemerkt, dat deze herdenkingen een grote rol spelen in het Fin zijn van de Finnen.
Met groet, Petrus, alias, Pietu
