PALONIEMI, en zijn brewoners

PALONIEMI ja sen asukkaat / en zijn bewoners (2016, 164 blz.)

Dit boek is op woensdag 23 maart 2016 in de bibliotheek van Lohja gepresenteerd. Het boek is geschreven door Peter Starmans in samenwerking met Henriette van der Woude-Rantalaiho. Het boek kan rechtstreeks bij de auteur besteld en gekocht worden. De kosten zijn dan 20€; 15€ voor het boek en 5€ voor de erbij komende portokosten. Het boek is uitgegeven in twee talen; de eerste helft van het boek is de Finse tekst, vertaald door Antero Helasvuo; dan volgt een katern van 12 bladzijdes met foto's; tenslotte volgt de Nederlandse tekst van Peter Starmans. Het contactadres voor de postbestelling loopt via petrus.starmans@pp.inet.fi.

Kort een idee van de inhoud:

Het gebouw van het landgoed Paloniemi in Lohja is voor Hendrik van Gilse van der Pals ontworpen door Eliel Saarinen en zijn compagnons. In 1914 is het landgoed verkocht; het landhuis zelf is jammergenoeg in 1950 afgebrand.

Hendrik is van Rotterdam via Duitsland naar Sint-Petersburg getrokken, heeft daar de leiding gehad over een fabriek met producten van rubber (laarzen bijvoorbeeld). Na de revolutie in Rusland is het gezin van Sint-Petersburg naar Finland verhuisd; de kinderen van Hendrik, drie zoons en drie dochters, zijn gedeeltelijk in Finland gebleven, gedeeltelijk naar Zwitserland, Zweden en Nederland gegaan.

De nadruk in het eerste gedeelte van dit boek ligt op de stamvader Hendrik en zijn gezin; verder op de oudste zoon Leopold, die componist werd en in Zwitserland ging wonen; vooral ligt de nadruk in het uitgebreide tweede hoofdstuk van het boek op de derde zoon Nikolai, die vermaard dirigent werd en die allerhand relaties had met Nederland. Het laatste korte hoofdstuk gaat over de tweede zoon Max, van wie de nazaten nog steeds in Finland wonen.

En om dat laatste, de relaties tussen Finland en Nederland, ging het de auteur vooral in zijn streven van de laatste tien à vijftien jaar (vooral in samenwerking met Arnold Pieterse), in boeken en artikelen de histortische banden tussen Finland en Nederland te onderzoeken en voor geïnteresseerde lezers in geschrifte vast te leggen.

JORIS LUYENDIJK in HELSINKI

Op 10 februari 2016 waren wij (mijn collega Rogier van de UvH en ondergetekende) uitgenodigd voor een journalistentreffen op de Nederlandse residentie rond Joris Luyendijk. Uiteraard bij gelegenheid van het verschijnen van de Finse vertaling 'Rahan Ruhtinaat', de geldbaronnen, van zijn laatste, veelbesproken en veelgelezen boek. De Nederlandse titel van dit boek over het reilen en zeilen van het financiële centrum Canary Wharf in Londen luidt: 'Dit kan niet waar zijn'. Marja en Jos van de NViF hebben al via facebook op dit boek gewezen en via internet is over de inhoud ervan genoeg te vinden, zodat ik daarover hier verder niet uitweid.

   Het was een zeer levendige bijeenkomst op de residentie, er werd niet alleen gesproken over het in vele talen al vertaalde boek, maar ook bijvoorbeeld over de opgaven van de journalistiek, de taal van journalisten in steeds meer verschillende sociale media, de vorm van aanspreken (u of jij) van lezers of lezeressen, over woordgebruik en beleefdheid in de media en dergelijke.

   De reden, dat ik dit alles hier vermeld, is de volgende: het boek is voor iedereen (want geld is voor allen van levensbelang) een aanrader, in het Nederlands, Engels, Fins of Zweeds. De Finse vertaling van het boek is helder en voor de doorsneelezer/es probleemloos te volgen, het Nederlandse origineel uiteraard ook; al is het onderwerp niet een van de gemakkelijkste (met thema's als: fouten in de structuur van het bankwezen, wetten, amoreel of immoreel gedrag, schuld  van de individuele bankwerker bij panne en zo).

   Joris Luyendijk heeft de gave, zijn taal zo te gebruiken, dat vrijwel iedereen het begrijpen kan. Verder is het boeiende ervan, dat de inhoud niet alleen over de theorie van het bankgebeuren zelf gaat (dat alleen waar nodig en dan helder), maar vooral over opmerkelijke uitspraken van geïnterviewde mensen, die in de Londense bankwereld op allerhand niveaus van hoog tot laag werken; die hem dus (anoniem) allerhand verteld hebben: over de risico's van het bankvak, de onderlinge moeilijkheden binnen de organisatie, de onoverzichtelijkheid en de hierarchie van deze wonderlijke en gevaarlijke bankwereld enz..

   Nogmaals kort gezegd: het boek 'Dit kan niet waar zijn', 'Rahan ruhtinaat', is een aanrader voor eenieder die geïnteresseerd is in de macht en de gevaren van de financiële wereld, niet alleen in Londen, maar globaal gezien.

Met groet,

Pietu